Bài giảng Trình bày bản đồ địa chính

Chương 4 TRÌNH BÀY BẢN ĐỒ ĐỊA CHÍNH 4.1 Ký hiệu của bản đồ địa chính Trên tờ bản đồ địa chính, nội dung của bản đồ được thể hiện bằng các ký hiệu quy ước và các ghi chú theo quy phạm thành lập bản đồ địa chính. Bộ ký hiệu này được thống nhất sử dụng chung cho tất cả các loại bản đồ địa chính cơ sở, bản đồ địa chính và bản trích đo địa chính tỷ lệ: 1:200; 1:500;1:1 000; 1:5 000; 1:10 000 Các kí hiệu được thiết kế phù hợp với từng loại tỷ lệ bản đồ và phù hợp với yêu cầu sử dụng bản đồ địa chính Các kí hiệu phải đảm bảo tính trực quan, dễ đọc, không lẫn lộn, trùng lặp giữa ký hiệu này với các ký hiệu khác. 1. Phân loại kí hiệu của bản đồ địa chính - Kí hiệu vẽ theo tỷ lệ Các đối tượng được thể hiện phải vẽ đúng kích thước, thu theo tỷ lệ bản đồ thành lập Các ký hiệu loại này cần thể hiện rõ vị trí, diện tích, các điểm đặc trưng và tính chất của đối tượng cần biểu diễn. - Kí hiệu không vẽ theo tỷ lệ: là ký hiệu vẽ quy ước, không theo đúng tỷ lệ kích thước của địa vật, các ký hiệu này dùng trong trường hợp địa vật không vẽ được theo tỷ lệ bản đồ và một số trường hợp địa vật vẽ được theo tỷ lệ nhưng cần sử dụng thêm ký hiệu quy ước đặt vào vị trí quy định để tăng thêm khả năng đọc, khả năng định hướng của bản đồ. - Kí hiệu theo nửa tỷ lệ Các ký hiệu này dùng để thể hiện các đối tượng có thể biểu diễn kích thước thực một chiều theo tỷ lệ bản đồ, chiều còn lại sử dụng kích thước quy ước. - Ghi chú Các ghi chú được chia làm hai nhóm: Ghi chú tên riêng dùng để chỉ các đơn vị hành chính, tên các cụm dân cư, tên sông, tên núi, tên các địa danh… Ghi chú để giải thích các đối tượng 2. Vị trí các ký hiệu - Ký hiệu vẽ theo tỷ lệ: Phải thể hiện chính xác vị trí các điểm đặc trưng trên đường biên của nó (khi xác định chính xác toàn bộ đường biên thì vị trí của ký hiệu vẽ theo tỷ lệ đã được xác định) - Ký hiệu không theo tỷ lệ: + Các ký hiệu có dạng hình học đơn giản như hình tròn, hình vuông, tam giác … thì tâm ký hiệu chính là tâm của địa vật; + Ký hiệu dạng đường nét thì trục của ký hiệu trùng với trục của địa vật; + Ký hiệu tượng trưng có đường đáy nằm ngang thì tâm ký hiệu được đặt chính giữa đường đáy - Các kiểu chữ trình bày trên bản đồ địa chính được chọn dựa trên bộ font chữ Vnfontdc.rsc được thiết kế trong phần mềm Famis. Kiểu và cỡ chữ ghi chú trên bản đồ phải tuân theo mẫu chữ quy định trong tập ký hiệu Các chữ, số ghi chú bản đồ đều bố trí song song với khung Nam của bản đồ trừ các ghi chú phải bố trí theo hướng địa vật hình tuyến như đường giao thông, kênh, mương, sông, ngòi, ghi chú bình độ hay các ghi chú thửa hẹp phải kéo dài theo thửa .v.v... Khi bố trí ghi chú theo hướng địa vật phải cố gắng để đầu các ghi chú hướng lên phía trên, không quay ngược xuống dưới khung Nam bản đồ. Các điểm khống chế đo vẽ phải được thể hiện lên bản đồ bằng tọa độ, với độ chính xác cao theo quy định của quy phạm, không được xê dịch và phải được ưu tiên trong quá trình biên tập bản đồ địa chính. Giao điểm lưới tọa độ và góc khung bản đồ cũng được đưa lên bản đồ bằng tọa độ. Nhìn chung các yếu tố nội dung của bản đồ địa chính có thể vẽ được theo tỷ lệ và đúng vị trí. Riêng đối với các tỷ lệ 1: 2000, 1:5000, 1:10000 có một số đối tượng phải thể hiện bằng ký hiệu vẽ nửa theo tỷ lệ hoặc không theo tỷ lệ 3. Màu sắc các ký hiệu bản đồ - Bản đồ địa chính thể hiện bằng 3 màu: đen, ve đậm, nâu. - Các màu để thể hiện bản đồ địa chính phải rõ ràng, đủ độ đậm cần thiết để có thể photocopy, phiên bản hay chụp ảnh khi cần trong quá trình sử dụng bản đồ. 4. Ký hiệu bản đồ a. Điểm khống chế đo đạc Các điểm khống chế đo đạc phải được thể hiện đầy đủ trên bản đồ bằng tọa độ sử dụng ký hiệu quy định. Tâm của các ký hiệu phải tương ứng với toạ độ thực của điểm và phù hợp với vị trí của chúng trên thực địa. Điểm thiên văn: là các điểm toạ độ Nhà nước có đo thiên văn hoặc xác định toạ độ bằng thiên văn. Điểm tọa độ Nhà nước, điểm địa chính cơ sở: là những điểm khống chế hạng I, II, III được đo và xác định toạ độ bằng các phương pháp đường chuyền, tam giác hoặc GPS. Điểm tọa độ địa chính: là các điểm tọa độ được xây dựng nhằm chêm dày lưới khống chế đo đạc trên cơ sở các điểm tọa độ Nhà nước và điểm địa chính cơ sở phục vụ cho đo vẽ chi tiết. Điểm độ cao Nhà nước: là những điểm gốc độ cao nằm trong mạng lưới độ cao Quốc gia xác định bằng các phương pháp thủy chuẩn hình học hạng I, II, III, IV. Điểm độ cao kỹ thuật, điểm trạm đo, điểm kinh vĩ 1, 2 có chôn mốc cố định: là những điểm khống chế được tăng dày thêm để đo vẽ, bổ sung chi tiết nội dung bản đồ. Những điểm này chỉ biểu thị trong trường hợp có chôn mốc cố định bằng bê tông có dấu mốc ngoài thực địa, không biểu thị các điểm chỉ là cọc dấu, đóng đinh hoặc đánh dấu sơn. Giao điểm lưới tọa độ: là các giao điểm lưới toạ độ phẳng trên bản đồ. Chúng được thể hiện bằng các dấu chữ thập có kích thước theo quy định của ký hiệu cách nhau 10cm giúp dễ dàng xác định toạ độ các đối tượng trên bản đồ một cách tương đối. Trường hợp giao điểm lưới km đè lên yếu tố nội dung quan trọng dẫn tới khó đọc hoặc nhầm lẫn nội dung thì bỏ không thể hiện giao điểm đó, khi cần thiết có thể khôi phục lại bằng cách kẻ nối lưới km từ các giao điểm khác. b. Ranh giới thửa đất c. Đối tượng kinh tế văn hóa xã hội d. Đường giao thông và các đối tượng có liên quan e. Thủy hệ và các đối tượng có liên quan f. Dáng đất g. Loại đất h. Ranh giới, địa giới i. Ghi chú 4.2 Thành lập bản đồ địa chính cơ sở - Chuẩn bị bản vẽ - Kẻ, vẽ lưới ô vuông - Triển các điểm khống chế lên bản vẽ - Triển các điểm chi tiết, nối các điểm thành thửa đất và các yếu tố cần thể hiện trên bản đồ - Tiếp biên các bản vẽ - Tính diện tích các thửa 4.3 Độ chính xác của bản đồ địa chính Trên bản đồ địa chính yếu tố quan trọng nhất phục vụ quản lý đất đai đó là vị trí các điểm góc thửa, chiều dài cạnh thửa và diện tích các thửa đất. Độ chính xác của các yếu tố trên phụ thuộc chủ yếu vào độ chính xác vào kết quả đo đạc thành lập bản đồ, kết quả vẽ bản đồ, và phương pháp xác định diện tích các thửa đất (không phụ thuộc vào tỷ lệ bản đồ cần thành lập) Khi thành lập bản đồ địa chính người ta đã quy định các hạn sai cơ bản của các yếu tố bản đồ, từ đó tính ra sai số đo đạc, vẽ bản đồ trong quy trình công nghệ thành lập bản đồ địa chính 1. Độ chính xác của điểm khống chế đo vẽ Khi đo vẽ thành lập bản đồ địa chính bằng các phương pháp khác nhau chúng ta đều phải tiến hành xây dựng lưới khống chế đo vẽ, do đó độ chính xác của các điểm khống chế đo vẽ sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả thành lập bản đồ địa chính. Trong quy phạm quy định về độ chính xác của các điểm khống chế đo vẽ khi thành lập bản đồ địa chính như sau: Sai số trung bình vị trí mặt phẳng của điểm khống chế đo vẽ sau bình sai so với điểm khống chế toạ độ từ điểm địa chính trở lên gần nhất không quá 0,10 mm tính theo tỷ lệ bản đồ thành lập. Đối với khu vực đất ở đô thị sai số nói trên không vượt quá 6 cm cho tỷ lệ 1:500; 1:1000 và 4 cm cho 1:200. Sai số trung bình về độ cao của điểm khống chế đo vẽ (nếu có yêu cầu thể hiện địa hình) sau bình sai so với điểm độ cao kỹ thuật gần nhất không quá 1/10 khoảng cao đều đường bình độ cơbản. Trong trường hợp thành lập bản đồ bằng các phương pháp đo vẽ ảnh hàng không thì độ chính xác xác định toạ độ mặt phẳng và độ cao của điểm khống chế ảnh ngoại nghiệp phục vụ cho công tác tăng dày điểm đo vẽ ảnh phải tương đương với độ chính xác xác định toạ độ của điểm khống chế đo vẽ nêu trên. Sai số đưa các điểm góc khung bản đồ, giao điểm của lưới kilômét, các điểm tọa độ Nhà nước, các điểm địa chính, các điểm có toạ độ khác lên bản đồ địa chính số được quy định là bằng không (không có sai số). 2. Độ chính xác đo vẽ điểm chi tiết "Sai sè trung binh vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña c¸c ®iÓm trªn ranh giíi thöa ®Êt biÓu thÞ trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh so víi ®iÓm cña l•íi khèng chÕ ®o vÏ gÇn nhÊt kh«ng ®•îc lín h¬n 0,5 mm trªn b¶n ®å, ®èi víi c¸c ®Þa vËt cßn l¹i kh«ng v•ît qu¸ 0,7mm". "Sai sè t•¬ng hç gi•a c¸c ®iÓm trªn cïng ranh giíi thöa ®Êt, sai sè ®é dµi c¹nh thöa ®Êt kh«ng v•ît qu¸ 0,4 mm trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh “. 212 2 12 )() yyxxS 2 12 2 12 2 )()( yyxxS 4.S2.m2S = 4.(x2 – x1) 2.mx1 2 + 4.(x2 – x1) 2.mx2 2 + 4.(y2 – y1) 2.my1 2 + 4.(y2 – y1) 2.my1 2 Giả sö c¸c ®iÓm ®o cïng ®é chÝnh x¸c khi ®ã mx1 = my2 = mx2 = my2 = mx, ta cã §èi víi b¶n ®å ®Þa chÝnh, yÕu tè kÝch th•íc thöa ®Êt quan träng h¬n nhiÒu so víi quan hÖ t•¬ng hç vÞ trÝ ®iÓm ®Þa vËt. KÝch th•íc thöa ®Êt ®•îc hiÓu lµ chiÒu dµi c¹nh thöa hoÆc chiÒu dµi ®•êng chÐo thöa ®Êt Mặt khác sai số vị trí điểm chi tiết (m) lại được tính theo công thức 22 yx mmm Giả sử các sai số các thành phần theo trục X (mx) và thành phần theo trụcY (my) là như nhau. Khi đó ta có 2xmm S2. ms 2 = 2 mx 2. ((x2 –x1) 2 + (y2 – y1) 2) ms 2 = 2 mx 2 2xS mm Sai số tương hỗ vị trí điểm của hai điểm gần nhau không chỉ bao gồm sai số chiều dài cạnh mS mà còn cả sai số góc định hướng mα Nếu coi ảnh hưởng của sai số chiều dài cạnh và sai số góc phương vị là như nhau đến kết quả đo thì: Từ hai công thức trên suy ra mS = m hay sai số trung phương chiều dài cạnh thửa đất bằng sai số trung phương vị trí điểm góc thửa 2222 mmmmm Ssth Từ công thức trên ta nhận thấy sai số trung phương tương hỗ vị trí điểm lớn hơn sai số trung phương vị trí điểm góc thửa Trong quy phạm đo vẽ thành lập bản đồ địa chính hiện hành quy định sai số trung phương chiều dài cạnh thửa đất không vượt quá 0.4 mm trên bản đồ khi đó: mS = m ≤ 0.4 mm Về vị trí các điểm trên đường ranh giới của thửa đất quy phạm quy định: Sai số trung bình vị trí các điểm trên ranh giới thửa đất biểu thị trên bản đồ địa chính số so với vị trí của điểm khống chế đo vẽ (hoặc điểm khống chế ảnh ngoại nghiệp) gần nhất không được vượt quá: 5 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:200 7 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:500 15 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:1000 30 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:2000 150 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:5000 300 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:10000 Sai số nêu trên ở tỷ lệ 1:200, 1:500, 1:1000, 1:2000 áp dụng cho trường hợp đo vẽ đất đô thị và đất khu vực có giá trị kinh tế cao; trường hợp đo vẽ đất khu dân cư nông thôn ở tỷ lệ 1:500, 1:1000, 1:2000 các sai số nêu trên được phép tới 1,5 lần; trường hợp đo vẽ đất nông nghiệp ở tỷ lệ 1:1000 và 1:2000 các sai số nêu trên được phép tới 2 lần 3. Độ chính xác thể hiện độ cao trên bản đồ Sai số trung bình về độ cao của đường bình độ, độ cao của điểm đặc trưng địa hình, độ cao của điểm ghi chú độ cao biểu thị trên bản đồ địa chính (nếu có yêu cầu biểu thị) so với độ cao của điểm khống chế độ cao ngoại nghiệp gần nhất không quá 1/3 khoảng cao đều đường bình độ cơ bản ở vùng đồng bằng và không quá 1/2 khoảng cao đều đường bình độ cơ bản ở vùng đồi núi, núi cao, vùng ẩn khuất 4. Độ chính xác tính diện tích DiÖn tÝch thöa ®Êt ®•îc tÝnh chÝnh x¸c ®Õn m2, khu vùc ®« thÞ cÇn tÝnh chÝnh x¸c ®Õn 0,1 m2. DiÖn tÝch thöa ®Êt ®•îc tÝnh hai lÇn, ®é chªnh kÕt qu¶ tÝnh diÖn tÝch phô thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å vµ diÖn tÝch thöa ®Êt. Quy ph¹m quy ®Þnh sai sè tÝnh diÖn tÝch cho phÐp lµ: Trong ®ã: M lµ mÉu sè tû lÖ b¶n ®å P lµ diÖn tÝch thöa ®Êt tÝnh b»ng m2 PMPgh 0004.0 ghP : sai số tính diện tích cho phép 4.4 Đánh số thửa trên bản đồ địa chính Sau khi ®· hoµn thµnh c«ng viÖc ®o vÏ, ghÐp biªn b¶n vÏ, ®èi so¸t thùc ®Þa, kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l•îng b¶n ®å vµ b¶n ®å ®· ®•îc chØnh söa, lóc ®ã ta cã thÓ tiÕn hµnh ®¸nh sè thöa trªn b¶n ®å gèc. Sè thø tù thöa ®Êt ®•îc coi nh• mét "tªn riªng" cña thöa ®Êt. Nã ®•îc dïng trong qu¶n lý ®Êt ®ai, ®•îc ghi nhËn trong c¸c hå s¬ ®Þa chÝnh liªn quan nh•: b¶n vÏ gèc, b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc, hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt, c¸c lo¹i b¶ng thèng kª... ViÖc ®¸nh sè thöa ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: - Trong mét tê b¶n ®å, sè thöa kh«ng ®•îc trïng nhau. - Sè thöa ph¶i liªn tôc - Sè thöa ph¶i thèng nhÊt trong mäi tµi liÖu liªn quan. Thùc hiÖn ®¸nh sè theo ph•¬ng ph¸p sau: 1. §¸nh sè thöa trªn b¶n ®å gèc b»ng ch÷ sè ¶ rËp. Tr×nh tù ®¸nh sè tõ tr¸i qua ph¶i, tõ trªn xuèng d•íi theo nguyªn t¾c Zic z¾c, sè nä liªn tiÕp sè kia. 1 2 3 .......................30 31 47 46 ......................33 32 48 49 ............................... 2. Khi thöa ®Êt qu¸ nhá kh«ng ®ñ ghi c¶ sè thöa vµ diÖn tÝch th× ghi sè thöa cßn diÖn tÝch th× lËp b¶ng kª riªng vÏ ë ngoµi khung phÝa Nam tê b¶n ®å. Tr•êng hîp thöa ®Êt bªn c¹nh réng th× cã thÓ ghi nhê sè thöa ra ngoµi thöa nhá vµ vÏ mòi tªn chØ vµo thöa nhá ®ã ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn. 3. Khi trªn mét tê b¶n ®å cã nhiÒu ®¬n vÞ hµnh chÝnh th× sè thöa ®•îc ®¸nh liªn tôc theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh, hÕt thöa cña ®¬n vÞ nµy th× ®¸nh sang ®¬n vÞ hµnh chÝnh kh¸c cho hÕt c¸c thöa ®Êt trªn tê b¶n ®å, c¸c sè kh«ng trïng nhau 4. Tr•êng hîp mét thöa ®Êt n»m trªn nhiÒu m¶nh b¶n ®å th× sè thöa vµ diÖn tÝch cu¶ thöa ®Êt ®ã chØ cÇn ghi mét lÇn ë trªn tê b¶n ®å cã phÇn ®Êt lín nhÊt cña thöa ®Êt. 4.5 Lập hồ sơ kỹ thuật thửa đất Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt ®•îc tr×nh bµy trªn khæ giÊy A4 in theo h•íng n»m ngang. Trong hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt ph¶i thÓ hiÖn c¸c néi dung sau: Mçi thöa ®Êt ë sÏ cã mét hå s¬ riªng, hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt do ng•êi lµm c«ng t¸c ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ ng•êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý ®Þa chÝnh cïng thùc hiÖn Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt lµ tµi liÖu c¬ së phôc vô c«ng viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ë vµ quyÒn së h÷u đÊt ®ai 1. Th«ng tin thöa ®Êt Sè hiÖu thöa Tê b¶n ®å ®Þa chÝnh sè: Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å gèc: 2. §Þa chØ Sè nhµ §•êng phè (th«n, xãm) Ph•êng ( x·, thÞ trÊn) QuËn ( huyÖn) Thµnh phè (tØnh) 3. Môc ®Ých sö dông Ghi theo hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt. Cã thÓ ®•a vµo môc nµy c¶ th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng sö dông thöa ®Êt tr•íc ®©y vµ kÕt qu¶ quy ho¹ch ®· duyÖt. 4. Tªn chñ sö dông ®Êt 5. S¬ ®å thöa ®Êt Tuú theo ®é lín cña thöa ®Êt mµ chän tû lÖ vÏ s¬ ®å thöa ®Êt lµ 1: 1000, 1: 2000 hoÆc 1: 5000 sao cho toµn bé s¬ ®å n»m gän trong phÇn quy ®Þnh ®ãng khung h×nh vu«ng. S¬ ®å sÏ •u tiªn vÏ theo h•íng b¾c, trªn s¬ ®å cã mòi tªn chØ h•íng b¾c. §•êng biªn thöa ®Êt vÏ nÐt liÒn, t¹i c¸c gãc thöa ®Êt cã vÏ "r©u" chØ h•íng ®•êng biªn thöa ®Êt liªn quan ë bªn c¹nh. Gãc thöa ®Êt lµ ®iÓm cã ®¸nh dÊu cäc, ®inh s¾t, dÊu s¬n ë thùc ®Þa vµ ®•îc c¸c chñ hé cã liªn quan cïng chÊp nhËn, lËp biªn b¶n x¸c nhËn mèc giíi. Trong thöa ®Êt cã vÏ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng chÝnh. 6. To¹ ®é gãc thöa To¹ ®é c¸c ®iÓm gãc thöa sÏ kª theo sè liÖu gèc ®o ®¹c ngoµi thùc ®Þa ghi tíi cm. Trªn c¬ së to¹ ®é nµy sÏ tÝnh diÖn tÝch thöa ®Êt.